Een in Turkije geboren man heeft een aangeboren rugafwijking en start in januari 2000 een eigen uitzendbureau. Eind 2013 vraagt hij via zijn adviseur bij Delta Lloyd een AOV aan. Hij meldt bij de gezondheidsverklaring dat hij een verhoogd cholesterolgehalte heeft en heeft de aanvullende vragen hierover beantwoord. Vragen met betrekking een eventuele aandoening, ziekte of klachten van een kromme rug, rugklachten of rugpijn heeft hij ontkennend beantwoord.
Er volgt vanwege het hoge verzekerde jaarbedrag (ruim een ton) nog een algemene medische keuring. Ook bij die gelegenheid meldt de man geen rugklachten of -aandoeningen. De keuringsarts, die specifiek is gevraagd om op de rug te letten, constateert geen misvormingen of afwijkingen. De AOV wordt gesloten per 1 mei 2014.
Onderzoek na schademelding
Eind augustus 2020 meldt de man zich arbeidsongeschikt bij Movir, waar inmiddels de polis is ondergebracht, met 'rug- en nekklachten, belemmerend voor alle taken', met als genoemde oorzaak 'ruggenwervel' en 'afwijking in rugwervel'. In oktober laat Movir weten dat de arbeidsdeskundige hem voor 80 tot 100 procent arbeidsongeschikt acht, maar dat zijn recht op een uitkering nog niet beoordeeld kan worden omdat advies van de medisch adviseur wordt afgewacht.
Dat advies laat nog even op zich wachten, want bij het behandelen van de melding blijkt dat de verzekerde eerder medische klachten heeft gehad die hij niet heeft opgegeven bij het aanvragen van de verzekering. De medisch adviseur stuurt een vragenlijst en krijgt op 19 februari 2021 een brief van een orthopedisch chirurg die de man tot aan 2012 enkele malen op consult heeft gehad en heeft geconcludeerd dat sprake is van chronische rugklachten op basis van congenitale kyphoscoliose.
Wel melding bij eerdere aanvraag
Daar heeft de uitzender helemaal niets van gemeld bij de aanvraag. Er volgen nog wat vragen aan de verzekerde en eind april 2021 meldt Movir dat uit de informatie blijkt dat de mededelingsplicht is geschonden. Er zijn dan in de tussentijd al twee nieuwe polissen gestuurd waarin een beperkende voorwaarde wat betreft de wervelkolom is opgenomen. Want dat zou de medisch adviseur hebben geadviseerd als de rugklachten al bij aanvang van de polis bekend waren geweest.
Uit het dossier blijkt dat de man in 2012 bij eerdere aanvragen voor een AOV wél melding heeft gemaakt van eerdere rugklachten. "Daarom vinden wij dat er duidelijke aanwijzingen zijn dat u bij de aanvraag in 2014 bewust een verkeerde voorstelling van zaken heeft gegeven. Dit met als doel een verzekering af te sluiten waarvan u wist dat deze bij de ware kennis van zaken niet of niet op dezelfde wijze tot stand zou zijn gekomen." De verzekering wordt opgezegd en bovendien krijgt de man een notering in de diverse frauderegisters.
Verzwijging staat vast
Bij de rechter eist de geschrapte verzekerde verwijdering van zijn gegevens uit de registers en uitkering op basis van een verzekerd bedrag van 102.588 euro per jaar. Maar de rechtbank kiest de kant van Movir: voldoende duidelijk is dat de man opzettelijk zijn rugaandoening heeft verzwegen. Bij het gerechtshof probeert de man het nog een keer, waarbij hij ook aanvoert dat de opzegging te laat is medegedeeld.
Het hof komt tot het oordeel dat voldoende is aangetoond dat de mededelingsplicht is geschonden, ook al brengt de man daartegen onder meer in stelling dat hij bij zijn bezoek aan de orthopedisch chirurg in 2012 alleen maar uit was op een manier om onder zijn dienstplicht in Turkije uit te komen. Bovendien wist hij wat de gevolgen zouden zijn van verzwijging, aldus het hof, omdat hij zich liet bijstaan door een adviseur.
Wanneer is er sprake van 'ontdekking'?
Het hof pakt er echter ook artikel 7:929 lid 1 BW bij: dat bepaalt dat de verzekeraar die ontdekt dat niet is voldaan aan de mededelingsplicht, de gevolgen daarvan slechts kan inroepen als hij de verzekeringnemer binnen twee maanden na de ontdekking op de niet-nakoming wijst onder vermelding van de mogelijke gevolgen. En dat heeft Movir/NN niet gedaan, zo oordeelt het hof.
Van ‘ontdekken’ is sprake als de verzekeraar voldoende mate van zekerheid heeft dat de verzekeringnemer zijn of haar mededelingsplicht niet is nagekomen. NN vindt dat die zekerheid er pas was op 1 maart 2021, na het lezen van de brief van de orthopedisch chirurg. Daarom was de opzegging op 29 april niet te laat.
Ontvangst geeft doorslag
Alleen was de brief al op 19 februari ontvangen, zo constateert het hof. NN kan niet duidelijk maken waarom de inhoud ervan pas op 1 maart bekend werd bij de medisch adviseur. "Naar het oordeel van het hof is doorslaggevend op welk moment Nationale-Nederlanden de brief van de chirurg heeft ontvangen, en niet op welk moment (de medisch adviseur van) Nationale-Nederlanden van de inhoud ervan kennis heeft genomen."
NN had in de gaten moeten houden wanneer de relevante medische informatie werd ontvangen, zodat de afhandeling voorspoedig zou verlopen. "Nationale-Nederlanden heeft de medische gegevens immers zelf opgevraagd met als doel het (tijdig) kunnen vaststellen van het (al dan niet) schenden van de mededelingsplicht door [de verzekerde]; zij is dus niet bij toeval op deze informatie gestuit."
Bovendien was er na 1 maart nog voldoende tijd om de verzekerde binnen de twee maanden te berichten. Uiterlijk op 19 april had NN daarom moeten melden wat de gevolgen waren van het niet nakomen van de mededelingsplicht. De verzekerde kan dus alsnog een beroep doen op een uitkering.
Uitkering moet opnieuw worden bepaald
Maar hij kan nog niet rekenen op het volle pond, want zoals NN stelt, rijdt hij voor zijn onderneming honderden kilometers per week in zijn auto, wat er op lijkt te duiden dat hij inmiddels niet meer (volledig) arbeidsongeschikt is. NN moet daarom de mate van arbeidsongeschiktheid vaststellen door middel van medisch en arbeidsdeskundig onderzoek.
Er zal dus wel een uitkering volgen, maar de verzekerde blijft óók als fraudeur te boek staan: NN mag de gegevens laten staan in de Gebeurtenissenadministratie en het Intern Verwijzingsregister. De termijn voor registratie in het Incidentenregister en het Extern Verwijzingsregister is inmiddels verstreken.
