De klant vraagt begin juni 2019 via een onafhankelijk adviseur een hypotheek van € 250.000 aan bij de Rabobank. De man stuurt een werkgeversverklaring en een salarisstrook van de detacheerder over de maand april. De hypotheek komt in juli rond. Een jaar later neemt de bank het dossier nog eens onder de loep. De man levert nog een salarisstrook aan, deze keer over de maand juni 2019. Daarop staat dat het loon is uitbetaald op de betaalrekening die hij bij een andere bank heeft. Er staat ook een ander loonheffingennummer op dan op de eerder verstrekte salarisstrook. De man licht toe dat hij het salaris van de maand juni 2019 niet op zijn betaalrekening ontvangen heeft, maar contant uitbetaald heeft gekregen.
Registratie en aangifte
In mei 2020 licht de bank de man in dat zijn gegevens voor de duur van acht jaar zijn opgenomen in het Incidentenregister, het Extern Verwijzingsregister (EVR), het Intern Verwijzingsregister (IVR) en het Extern Verwijzingsregister van de Stichting Fraudebestrijding Hypotheken (SFH). Reden: hij is betrokken bij hypotheekfraude omdat hij bij de aanvraag een dienstverband bij een detacheerder heeft aangetoond waar hij ten tijde van de daadwerkelijke verstrekking van de hypotheek niet meer werkte. De Rabobank doet ook aangifte bij de politie wegens valsheid in geschrift en oplichting door het plegen van hypotheekfraude. De betaalrekening wordt beëindigd en de hypotheek wordt opgezegd.
Iedereen mag van werkgever wisselen
De klant dient een klacht in. De bank heeft fraude helemaal niet bewezen, betoogt hij. Hij wil dus de registratie in de diverse registers beëindigd zien en de relatie met de Rabobank hersteld. Het is waar dat hij bij het verstrekken van de hypotheek inmiddels een andere baan had, maar het staat iedereen vrij om van werkgever te wisselen. De overeenkomst is tot stand gekomen toen hij de offerte van de bank ondertekende en toen werkte hij nog bij de detacheerder. Hij is daar vertrokken vanwege een arbeidsconflict. Bovendien heeft hij zijn maandlasten altijd betaald, besluit hij zijn pleidooi.
Strafbaar feit niet bewezen
De geschillencommissie stelt, zoals in eerdere uitspraken, dat voor het registreren van persoonsgegevens vereist is dat de vastgestelde gedragingen een zwaardere verdenking dan een redelijk vermoeden van schuld aan fraude opleveren. Daarvoor is geen strafrechtelijke veroordeling vereist. De detacheerder waar de man werkte, wilde door een conflict het salaris over juni niet betalen. Dat is uiteindelijk contant gebeurd, maar voor de man was het conflict reden om op te stappen. De Rabobank voert aan dat niet duidelijk is of de (pas in september opgestelde) kwitantie voor die contante betaling wel door de werkgever is ondertekend. Bovendien vermoedt de bank dat er valse handtekeningen staan onder eerder aangeleverde stukken. De commissie is het met de bank eens dat er ernstige aanwijzingen zijn dat er sprake is van een strafbaar feit. Maar: "De uitleg die de consument aan de stukken gegeven heeft, kan passen bij de inhoud van de stukken in het dossier en zou daarmee waar kunnen zijn. De consument heeft zijn stellingen bovendien aannemelijk gemaakt met de bevestiging van de werkgever en een aangifte en aanslag inkomstenbelasting 2019, waarin inkomen uit arbeid voor de detacheerder aangegeven is." De handtekeningenkwestie en de afwijkende loonheffingnummers legt Kifid terzijde. Dat de arbeidsovereenkomst voor het verstrekken van de geldlening is beëindigd, rechtvaardigt nog niet de conclusie dat er sprake is van een strafbaar feit.
De consument had voor en na het dienstverband bij de detacheerder een aanzienlijk lager inkomen”
Detacheerder in andere dossiers betrokken
Al met al moet de registratie van de persoonsgegevens verwijderd worden uit het EVR en het SFH. Ook de vermelding in het Incidentenregister moet ongedaan worden gemaakt. "Nu fraude niet vast is komen te staan, zijn de geregistreerde gegevens niet langer ter zake dienend." Omdat er wel sprake is van een gebeurtenis die de zorg en aandacht van de bank behoeft, mag de registratie in de interne registers in stand blijven, mits die beperkt is tot het vastleggen van een vermoeden van fraude. "In dat kader is van belang dat de door de consument overgelegde stukken op meerdere punten discrepanties vertonen. Dit betreffen zowel de stukken die de consument bij de aanvraag ingeleverd heeft, als stukken die hij in het kader van het onderzoek van de bank en in de procedure bij Kifid aangeleverd heeft. Bovendien is relevant dat de detacheerder in andere verdachte dossiers betrokken is en is het opvallend dat de arbeidsovereenkomst binnen een maand na het ontstaan van het arbeidsconflict, beëindigd is. Ook is relevant dat de consument bij de detacheerder een fors inkomen genoot, in verhouding tot zijn leeftijd en ervaring. Dit valt des te meer op nu de consument, volgens zijn aangifte inkomstenbelasting, voor en na het dienstverband bij de detacheerder een aanzienlijk lager inkomen had."
Hypotheek niet hersteld
De man kan zijn hypotheek echter niet redden: de geschillencommissie overweegt dat een bank vrij is de relatie op te zeggen, mits de belangen van de consument daarmee niet worden geschaad. En op dat punt heeft de ex-klant een steek laten vallen in zijn betoog: "De consument heeft niet gesteld dat (en hoe) hij in zijn belangen wordt geschaad door de opzegging van de betaalrekening en de hypothecaire geldlening. Gelet hierop en vanwege de vaststelling dat er sprake is van een redelijk vermoeden van hypotheekfraude, is de commissie van oordeel dat de bankrelatie beëindigd mocht worden."
