De afschaffing van de overdrachtsbelasting heeft in januari nog geen zichtbare effecten gehad voor starters. Het aantal aanvragen voor een hypotheek lag afgelopen maand 'tegen verwachting in' iets lager dan het jaar daarvoor, zo meldt HDN. Ook kreeg deze groep te maken met een stijging van de gemiddelde hypotheeksom.
Als starters tot 35 jaar geen overdrachtsbelasting meer hoeven te betalen, wat voor effect heeft dat op de huizenprijzen? Staatssecretaris Hans Vijlbrief verwacht vrijwel geen effect, schrijft hij in antwoord op vragen van D66. Het CPB schatte dat het loslaten van de 2 procent overdrachtsbelasting zou leiden tot 2,4 procent prijsstijging. Volgens Vijlbrief is dat echter niet meer relevant omdat er toen nog geen leeftijd- en woningwaardegrens was vastgesteld.
Huizenkopers onder de 35 verliezen per 1 april hun voorgenomen vrijstelling van overdrachtsbelasting als zij een woning kopen van meer dan € 400.000. Dat is het voornemen van minister Ollongren (Binnenlandse Zaken). De Vereniging Eigen Huis vindt dat marktverstoring.
Het Prinsjesdag-voorstel van het kabinet om de overdrachtsbelasting voor starters onder de 35 jaar eenmalig te verlagen van 2 naar 0 procent was goed nieuws voor jonge huizenkopers, maar het is nog onzeker of en hoe het plan in de wet wordt opgenomen. Dat zorgt volgens NHG voor onzekerheid onder starters, die nu een woning willen kopen.
Een op de drie notariskantoren heeft vragen gekregen van starters die de aanstaande overdracht van hun koopwoning willen verzetten. Daarmee zouden ze alsnog kunnen profiteren voor het afschaffen van de overdrachtsbelasting voor nieuwe woningkopers jonger dan 35 jaar. Dat blijkt uit een inventarisatie van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie.
Starters hebben moeilijk op de woningmarkt. Per 2021 worden zij als het aan het kabinet ligt een handje geholpen om wellicht toch eigenaar van woning te worden: voor kopers tot 35 jaar vervalt de overdrachtsbelasting. Beleggers betalen daarentegen niet 2 maar 8 procent belasting. Munt Hypotheken keek over de grens en concludeert uit ervaringen in Singapore en het Verenigd Koninkrijk dat het verhogen van de belasting de druk van de ketel kan halen.
Het Verbond van financiële beroepsorganisaties (VFBO) heeft zware kritiek op de voorgenomen afschaffing van de overdrachtsbelasting voor jongeren. De maatregel helpt vooral verkopers, brengt onrust en is bovendien leeftijdsdiscriminatie, vindt de koepel.
Als woningcorporaties een hogere overdrachtsbelasting moeten gaan betalen, betekent dat het einde voor regelingen als Koopgarant en Koopstart. De stichting OpMaat, dat corporaties ondersteunt bij de regelingen, heeft becijferd dat de differentiatie in overdrachtsbelasting een kostenpost oplevert van 40 miljoen euro. Geld dat niet gestoken kan worden in de bouw van nieuwe woningen.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en tien organisaties uit de woonsector, waaronder Vereniging Eigen Huis, het Verbond van Verzekeraars, NHG en De Hypotheekshop, organiseren in de week van 28 september de Week van de Starter. Daarmee willen ze starters een steuntje in de rug geven bij het zoeken naar een woning.
De moeilijke situatie van starters op de woningmarkt zal niet verdwijnen met de wijze waarop het kabinet hen volgend jaar te hulp schiet. Dat verwachten althans de starters zelf, volgens een onderzoek van De Hypotheker. Het afschaffen van de overdrachtsbelasting heeft volgens de helft geen effect als er niet meer starterswoningen komen. Zo'n 15 procent denkt dat de maatregel de prijzen alleen maar opdrijft.
