Alles over Boeterente

De Geschillencomissie van Kifid heeft deze week uitspraak gedaan in twee klachten van consumenten over de berekening van boeterente door Direktbank. Beide klanten wilden het rentecontract tussentijds openbreken en vinden de boeterente die de bank rekent onterecht respectievelijk te hoog. De Geschillencommissie oordeelt dat Direktbank aan de hand van de contract- en vergelijkingsrente voldoende inzichtelijk heeft gemaakt hoe de boeterente is berekend. Andere variabelen zoals fundingkosten en winstmarge hoeven niet te worden meegenomen.

Banken en andere geldverstrekkers die na 14 juli 2016 op verzoek van de klant een tussentijdse rentewijziging doorvoeren, moeten bij de berekening van de boeterente de normen voor 'redelijkheid en billijkheid' volgen uit de nieuwe boeteregels van de AFM-leidraad. Die regels zijn opgesteld voor vervroegd aflossen, maar de Geschillencommissie van Kifid hanteert ze ook als de klant om een rentewijziging vraagt. Dat blijkt uit een recente uitspraak in een klacht tegen Nationale-Nederlanden Bank.

Een bank die zich houdt aan de leidraad van de AFM voor het berekenen van de boeterente bij vervroegde aflossing van de hypotheek hoeft het gehanteerde nieuwe rentetarief niet te specificeren. Dit heeft klachteninstituut Kifid bevestigd in een uitspraak in een boeterentegeschil tussen Rabobank en een klant. De consument betwistte het financiële nadeel dat de coöperatieve bank in rekening wilde brengen.

Een handjevol banken berekent vijf maanden na de bekendmaking van de nieuwe AFM-richtlijn de boeterente voor verplicht aflossen nog niet volgens deze nieuwe regels. Dit komt vaak omdat zij problemen hebben met het aanpassen van de software. Een van de banken die het probleem meldt is WestlandUtrecht Bank. De boeterente die klanten van deze bank krijgen, wijkt gemiddeld €750 af, maar er zijn incidentele uitschieters tot boven €15.000, zegt een woordvoerder.

Bestaande hypotheken die voor 14 juli 2016 vervroegd zijn afgelost vallen niet onder de nieuwe Europese regels voor de berekening van de boete voor vervroegd aflossen. Dit heeft Kifid nogmaals bevestigd in een zaak die een klant tegen zijn voormalige hypotheekverstrekker had aangespannen. Binnen en buiten de branche leeft onvrede over de strakke datumgrens die wordt gehanteerd bij het bepalen of de door banken berekende boeterente wel of niet door de beugel kan.

Hypotheken zijn in Nederland niet te duur. Dit stelt minister Dijsselbloem (Financiën) in antwoord op Kamervragen van de PVV'ers Kops en Van Dijck over het het toepassen van de nieuwe boeterenteregels. De minister stelt dat de betaalbaarheid van een koopwoning de afgelopen jaren mede als gevolg van de dalende hypotheekrente juist is toegenomen.

Minister Dijsselbloem van Financiën is bezig de regels rondom rentemiddeling aan te passen. Hij wil dat die in de toekomst niet meer in het nadeel van de hypotheekklant mag uitpakken. Dijsselbloem noemt het "onwenselijk als kredietverstrekkers bij rentemiddeling een hogere vergoeding dan het financieel nadeel in rekening brengen bij de consument".

PvdA-Kamerlid Henk Nijboer en zijn PVV-collega's Tony van Dijck en Alexander Kops willen onafhankelijk van elkaar opheldering van de ministers Dijsselbloem (Financiën) en Plasterk (Binnenlandse Zaken) over de fouten die banken maken bij het berekenen van de boeterente. Ze veroordelen de "zelfverrijking van banken" en waarschuwen voor "oversluitangst".

Rabobank, Obvion en BNP Paribas hebben na de publicatie van de AFM-leidraad over de berekening van boeterentes voor hun klanten die berekening ongunstiger gemaakt. Dat stellen de Consumentenbond en vergelijkingssite Ikbenfrits.nl na een onderzoek naar de boetenota's van Nederlandse banken. Het gaat bij de drie banken om de berekening bij annuïteitenhypotheken.

De nieuwe leidraad voor de berekening van boeterente voor het vervroegd aflossen van hypotheken moet ook gelden voor rentemiddeling. Dit stelt Kamerlid Ronnes (CDA) in Kamervragen aan demissionair minister Dijsselbloem (Financiën). Volgens toezichthouder AFM geldt de leidraad echter alleen als er vervroegd wordt afgelost.