Kifid: Nieuwe boeteregels hypotheken gelden niet vóór 14 juli 2016

Bestaande hypotheken die voor 14 juli 2016 vervroegd zijn afgelost vallen niet onder de nieuwe Europese regels voor de berekening van de boete voor vervroegd aflossen. Dit heeft Kifid nogmaals bevestigd in een zaak die een klant tegen zijn voormalige hypotheekverstrekker had aangespannen. Binnen en buiten de branche leeft onvrede over de strakke datumgrens die wordt gehanteerd bij het bepalen of de door banken berekende boeterente wel of niet door de beugel kan.

In de onderhavige zaak draait het om een voormalige klant van Hypinvest dat destijds de naam Seyst Hypotheken had. In 2016 besluit de klant diens hypotheek, afgesloten in 2015 en met een rentevastperiode van 15 jaar, voortijdig af te lossen. De bank brengt hiervoor ruim € 16.000 aan boeterente in rekening, wat de klant samen met de openstaande hypotheeklening betaalt aan de geldverstrekker.

Werkelijke kosten

De klant tekent hier bezwaar tegen aan bij Kifid. Hij stelt dat de bank hem ontoereikend heeft geïnformeerd over het feit dat hij in geval van vroegtijdige aflossing boeterente zou moeten betalen. Verder is de bank volgens de consument niet transparant geweest in haar informatie over de boeterente. Hij verwijst daarbij naar de richtlijn 2014/17/EU (hierna: de richtlijn hypothecair krediet) en artikel 81c van het Besluit Gedragstoezicht financiële ondernemingen Wft (BGfo) en stelt dat de bank hiermee in strijd heeft gehandeld door de berekening van de boeterente niet op haar werkelijke kosten te baseren.

Pas in werking op 14 juli 2016

Kifid erkent dat in artikel 81c BGfo regels worden gegeven voor de omvang van boeterente in geval van vervroegde aflossing. De geschillencommissie wijst er echter op dat deze bepaling pas is in werking is getreden op 14 juli 2016, toen de nieuwe Europese hypotheekregels ook in Nederland wet werden. “Als de boeterente nog voor 14 juli 2016 is betaald, kan het bedrag daarvan niet worden getoetst aan artikel 81c Bgfo”, aldus Kifid.

Niet onredelijk bezwarend

Ook een beroep van de consument op artikel 6:231 tot en met 6:237 BW, dat het boeterentebeding in de leningsvoorwaarden onredelijk bezwarend en oneerlijk is, houdt geen geen stand. Volgens de geschillencommissie zijn de door de geldverstrekker gehanteerde leningsvoorwaarden niet onredelijk bezwarend of oneerlijk. “De Gedragscode Hypothecaire Financieringen, opgesteld in samenspraak met consumentenorganisaties, staat banken toe dergelijke bedingen in overeenkomsten met consumenten op te nemen. (...)Voorts is de Commissie van oordeel dat de door Consument betaalde boeterente een redelijke vergoeding vormt voor het op zijn verzoek tussentijds openbreken van een tussen hem en de bank gesloten overeenkomst, nu daarmee het door de bank geleden nadeel gecompenseerd wordt."

Rechtszaken Oversluitclaim

Met de uitspraak bevestigt Kifid de eerder door de AFM verstrekte zienswijze dat hypotheken die voor 14 juli 2016 vroegtijdig zijn afgelost niet onder de nieuwe zienswijze vallen. Tegen deze visie is veel weerstand. Zo heeft stichting Oversluitclaim, een initiatief van Ikbenfrits.nl, rechtszaken aangekondigd tegen banken die ook voor de invoering van de nieuwe hypotheekregels teveel boeterente in rekening zouden hebben gebracht.