Wie het aan de top wil volhouden moet beschikken over authentiek zelfvertrouwen, geef je aan. Het onderwerp staat centraal in je nieuwe boek dat je samen met prof. Dr. Nick van Dam en prof. Dr. Arjen van Witteloostuijn hebt geschreven. Is authentiek zelfvertrouwen iets dat vrouwen harder nodig hebben dan mannen?
“Nee, het bouwen van authentiek zelfvertrouwen is niets iets dat alleen geldt voor vrouwen. Maar de omstandigheden waaronder je dat doet zijn vaak wel gemakkelijker voor mannen. Aan de traditionele top heerst toch nog steeds een sfeer van ouwe jongens krentenbrood. Mannen krijgen makkelijker dingen voor elkaar.”
Wat moeten vrouwen dan voor elkaar krijgen om onder de juiste omstandigheden goed te kunnen functioneren aan de top?
“Aan de ene kant is er een belangrijke rol weggelegd voor organisaties. Om inclusie en diversiteit te waarborgen moet je een cultuur van psychologische veiligheid creëren waar iedereen zich gezien en gehoord voelt. Daarnaast zal het effect daarvan nog meer versterkt worden als je, als vrouw, ook bouwt aan zelfvertrouwen. Maar in mijn optiek staat dat los van de cultuur, je kunt jezelf namelijk empoweren. Als je in een pittige omgeving, of bijvoorbeeld als ‘only’ in een team werkt, is stress wellicht onvermijdelijk maar als je daar goed mee om leert gaan, kan je je eigen succes naar die toppositie wel positief beïnvloeden.”
“Bij stress en onzekerheid kun je je minder goed concentreren en minder goed beslissingen nemen. Stress en onzekerheid hebben invloed op ons presteren, hoe we ons werk doen en hoe we alle ballen in de lucht houden en hoe we samenwerken met anderen. Om die psychologische weerbaarheid te realiseren kun je werken met verschillende tools en modellen die ik ook beschrijf in mijn boek. Een van de fundamentele tools is het Persoonlijk Operating Model, waar ik veel mee werk, zowel thuis als in mijn team op het werk. Het model is super relevant, zeker ook voor vrouwen in een top functie.”
Hoe werkt dat model precies?
“Het Persoonlijk Operating Model draait om het stellen van prioriteiten, het helder maken van de verschillende rollen die je hebt zowel op het werk als privé, hoe je omgaat met de tijd die je hebt en het proactief managen van je energie. Ik kijk zelf elke ochtend hoe mijn dag eruit ziet, soms bespreek ik dit ook met mijn team, hoe we elkaar kunnen helpen en welke dingen belangrijk zijn. We bespreken bijvoorbeeld ook waar we ons minder prettig bij voelen en zoeken naar oplossingen waar nodig zodat iedereen op zijn best uit de verf kan komen op het werk. Dat kan, omdat we weten dat dit gebeurt in een omgeving van psychologische veiligheid. Psychologische veiligheid betekent dat iedereen zich veilig voelt en kwetsbaar tegenover elkaar durft te zijn. Van daaruit kan je ook zoeken naar de beste samenwerkingsoplossingen.”
Is dit model eenvoudig te implementeren?
“Wij gebruiken het veel en hebben dit model ook in onze trainingsprogramma’s geïntegreerd. Het is vrij eenvoudig en het helpt je ook scherp te blijven op wat echt belangrijk voor je is.”
Vind je dat juist nu – in tijden van een ongekende pandemie – de tijd rijp is om met een onderwerp als authentiek zelfvertrouwen aan de slag te gaan?“Kijk, in de wereld van 2021 is niets zeker. Als leider weet je niet alles en met dat ongemak moet je leren omgaan. Met mijn neuroscience achtergrond weet ik hoe belangrijk integrative awareness is. Integrative awareness staat voor de verbinding tussen het bewust zijn van wat er om je heen gebeurt en het bewust zijn van hoe je daar van binnen op reageert, zowel in je brein als in je lichaam. In tijden van crisis helpt dit leiders om geen overhaaste conclusies te trekken en niet op overdreven wijze te reageren op situaties. Als leider moet je een stap terug kunnen doen uit een beladen situatie, je op je gemak kunnen voelen bij ongemak en tegenslag door een nieuwe lens kunnen bekijken.”
Als leider moet je een stap terug kunnen doen uit een beladen situatie, je op je gemak kunnen voelen bij ongemak en tegenslag door een nieuwe lens kunnen bekijken”
Betekent dit dat onder het motto ‘never waste a good crisis’ nu het moment is om meer vrouwen aan de top te krijgen? Die beschikken toch over betere soft skills dan mannen?
“Het is in mijn ogen onvermijdelijk dat er meer vrouwen aan de top komen. We hebben alle kennis en kunde nodig – niet alleen van vrouwen maar bijvoorbeeld ook van etnische minderheden en mannen – om organisaties veerkrachtiger te maken. Dat bereik je met échte inclusie waarbij psychologische veiligheid essentieel is maar ook met vaardigheden die je in staat stellen met het omgaan met verandering en diverse inzichten. Zowel mannen als vrouwen brengen waardevolle vaardigheden als het gaat om balans en inclusie.”
Merk je dat dit in de praktijk ook daadwerkelijk gebeurt?
“Sinds de corona-uitbraak zien we bij vele organisaties een groei van het aantal trainingen op het gebied van Mental Health&Resilience. Dat vind ik een positieve ontwikkeling, maar er moet nog veel meer gebeuren. Dat gaat zorgen voor meer openheid, verandervaardigheid een betere omgang met stress en moeilijke onderwerpen als inclusie ”
Zie hier ook het interview met Naomi Ellemers: 'Het is nog altijd beschamend hoe Nederland achterloopt'.
En met Lidewey van der Sluis: ‘We zitten in een kramp’
CV Jacqueline Brassey
Jacqueline Brassey is director Learning & Development bij McKinsey & Company en maakt bij dit bedrijf deel uit van het global Learning Leadership Team. Zij is verder adjunct-professor aan IE University in Madrid en fellow researcher aan de Vrije Universiteit. Daarnaast is ze auteur van onder meer het boek ‘Authentiek zelfvertrouwen’.
Op 4 maart is ze een van drie topsprekers tijdens het digitale event AM:vrouwen, dat voor de zevende keer gehouden wordt en waar AM voor de achtste keer de lijst van topvrouwen in verzekeringen presenteert.
