Kredietregistratie is maatwerk

Kredietregistratie is maatwerk

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft eind mei een pleidooi gehouden voor het verwijderen van een negatieve BKR-registratie zodra de consument schuldenvrij is, en niet pas drie jaar daarna. Ik volg dit met interesse. In reactie op de consultatie van het wetsvoorstel heeft Kifid zich kunnen vinden in de door de minister voorgestelde verkorting van de registratietermijn van vijf naar drie jaar.

Bij Kifid zien we dat een termijn van drie jaar ‘na het moment dat de schulden zijn afgelost’ een kantelpunt kan zijn. Is bij een BKR-klacht van de nu geldende vijfjaarstermijn inmiddels drie jaar verstreken? Dan kijken we naar de financiële stabiliteit van de kredietnemer op dit moment.

Neem het voorbeeld van een jonge vrouw, die zeven jaar lang kampte met betalingsachterstanden. Sinds juli 2020 is zij schuldenvrij; haar BKR-registratie blijft staan tot 28 juli 2025. Inmiddels heeft zij een goed betaalde baan, zijn er geen nieuwe schulden en lijkt het risico op nieuwe betalingsachterstanden beperkt. De kredietverstrekker houdt vast aan de vijfjaarstermijn ter bescherming van de consument tegen overkreditering. De geschillencommissie oordeelt (GC 2024-0362) dat bescherming tegen overkreditering niet langer nodig is; het belang van de kredietverstrekker weegt niet zwaarder dan de belangen van de consument. De kredietverstrekker moet de BKR-registratie verwijderen.

Als een consument drie jaar schuldenvrij is, kan de financiële stabiliteit van dat moment belangrijker zijn dan het verleden”

Oordelen is maatwerk

Het voorbeeld illustreert dat oordelen over kredietregistratieklachten maatwerk is. Maatwerk dat we ook van kredietverstrekkers verlangen om toe te passen. De uitspraken van de geschillencommissie over BKR-klachten geven een herkenbare Kifid-lijn voor wat ‘maatwerk’ betekent. De geschillencommissie kijkt of het belang van de kredietverstrekker zwaarder weegt dan de belangen van de consument, of juist andersom. En Kifid vraagt naar specifieke omstandigheden die van belang zijn voor de belangenafweging én soms het verschil maken. Als een consument drie jaar schuldenvrij is, kan de financiële stabiliteit van dat moment belangrijker zijn dan het verleden.

Snel duidelijkheid want sta-in-de-weg

Een kredietregistratie kan de sta-in-de-weg zijn voor het verkrijgen van een hypotheek, een krediet of een betaalrekening waarop je rood kunt staan. Mensen willen daarom snel duidelijkheid. In dat licht is het goed te zien dat kredietverstrekkers bereid zijn om in de geest van de Kifid-lijn klachten op te lossen via bemiddeling. Dat geeft een tevreden klant zonder dat Kifid nodig is en biedt het snelste soelaas.

Consumentenbescherming borgen

Uit het oogpunt van ‘snel duidelijkheid’ willen krijgen is de suggestie dat mensen met bezwaren over hun kredietregistratie rechtstreeks bij BKR terecht moeten kunnen begrijpelijk. Daarbij is het belangrijk om wel de bescherming van de consument in het oog te houden. Geregistreerden die nu een verwijderverzoek rechtstreeks voorleggen aan BKR, krijgen hierover een beslissing. Als ze het daarmee oneens zijn, kunnen ze alleen naar de rechter en niet naar Kifid zolang BKR zich niet aansluit bij Kifid.

Dit in tegenstelling tot verwijderverzoeken die zijn voorgelegd aan kredietverstrekkers; geregistreerden die het hiermee oneens zijn, kunnen dan gratis en zonder advocaat terecht bij Kifid. Wat mij betreft zou het nieuwe wetsvoorstel op het punt van consumentenbescherming minimaal moeten borgen dat geregistreerden altijd terecht kunnen bij Kifid.

Eveline Ruinaard

Eveline Ruinaard

is voorzitter van de geschillencommissie van Kifid