Consumenten die hun recht willen halen via Kifid verdienen dezelfde rechtsbescherming als bij de rechter. Dus beoordelen wij klachten naar Nederlands recht en is het vanzelfsprekend dat Kifid, net als de rechter, ook ambtshalve toetst aan het Europese consumentenrecht als dergelijke rechten in het geding zijn. Een mogelijk gebrek aan evenwicht tussen de financiële dienstverlener en de consument kan op die manier worden hersteld.
Kifid en de ambtshalve toetsing
In de praktijk van Kifid komt ambtshalve toetsing bijvoorbeeld voor bij verzekeringen. De geschillencommissie buigt zich dan over vragen zoals 'Is de voorwaarde, het zogenoemde beding, waarop de financiële dienstverlener zich beroept, duidelijk?' 'Heeft de consument vóór het aangaan van de overeenkomst kennis kunnen nemen van alle relevante voorwaarden?' En als de voorwaarde eenzijdig is opgelegd, wat zou er zijn gebeurd als hierover zou zijn onderhandeld tussen dienstverlener en consument?
Onduidelijk of onbegrijpelijk is niet per se oneerlijk
Voor alle duidelijkheid: een beding dat niet duidelijk en begrijpelijk is, is daarmee niet altijd een ‘oneerlijk beding’. Illustratief hiervoor is een uitspraak (GC 2023-0535) afgelopen zomer in een klachtzaak over de hoogte van een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Weliswaar was de verzekering niet in lijn met de Europese regelgeving afgesloten, toch was het beding waar het hier om draaide niet oneerlijk. Kifid oordeelde dat als de consument en de verzekeraar vrijelijk over de voorwaarden zouden hebben onderhandeld, de betwiste voorwaarde ook zou zijn overeengekomen. Daarnaast was de voorwaarde duidelijk en liet deze geen ruimte voor de invulling die de consument eraan wilde geven.
Voorkomen is beter dan genezen
Het is goed dat financiële dienstverleners zich ervan bewust zijn dat Kifid de regels van het Europees consumentenrecht toepast. Het is daarom zaak dat u als financiële dienstverlener zorgt dat uw producten en dienstverlening voldoen aan zowel het Nederlandse recht als de Europese regels. Zet u een nieuw product in de markt? Past u relevante voorwaarden aan? Verandert u de manier waarop u consumenten informeert? Het zijn bij uitstek momenten om na te gaan of de veranderingen naast gemak, efficiency of andere klantvoordelen, nog voldoen aan de Nederlandse en Europese consumentenrechten. Ook hiervoor geldt: voorkomen is beter dan genezen.
