“Dat is zo fundamenteel fout, dan haal je toezicht en aansprakelijkheid volledig door elkaar”, zegt Van Rooy. De keten stapt vanwege de grote consequenties naar de Hoge Raad.
Schade afgewenteld op franchisegever
Het is Hypotheek Visie niet om de zaak zelf te doen. Die werd geregeld met de consument. De schade die hij opliep door het verkeerd handelen van zijn financieel adviseur, zou echter volgens Kifid afgewenteld worden op de centrale organisatie. “Dat is natuurlijk een vreemde zaak”, zegt Van Rooy. “Het druist in tegen alle principes van franchising zoals we die georganiseerd hebben in onze sector.”
Ze opereren voor eigen rekening en risico. Anders zijn het ook geen ondernemers meer”
Wft-verantwoordelijkheid verward met aansprakelijkheid
De franchisenemers van Hypotheek Visie werken onder de centrale AFM-vergunning van het hoofdkantoor. In de zin van de Wft draagt de keten verantwoordelijkheid voor de franchisenemers. Dat betekent dat het hoofdkantoor moet borgen dat de adviseurs zich aan de eisen van Wft houden. Die verantwoordelijkheid koppelt Kifid echter ook aan aansprakelijkheid. Een juridisch fundamentele fout volgens Van Rooy.
Aansprakelijkheid is volgens hem een civielrechtelijke term die losstaat van de Wft. “Dat zou betekenen dat elke franchiseketen met een centrale vergunning volledig aansprakelijk is voor alle gedragingen van al hun franchisenemers. Dat kan natuurlijk niet.”
Ondernemen voor eigen rekening en risico
In het franchisecontract tussen Hypotheek Visie en de franchisenemers is volgens Van Rooy de civielrechtelijke scheiding met het hoofdkantoor ook expliciet opgenomen. “Ze opereren voor eigen rekening en risico. Anders zijn het ook geen ondernemers meer.”
Van Rooy en Hypotheek Visie-eigenaar Raj Singh nodigden advocatenkantoor NautaDutilh uit om hun licht te laten schijnen over de zaak. Die adviseerden hen om met de consument een regeling te treffen onder de voorwaarden dat hij zijn zaak overeind houdt bij een civiele rechter. Met die zaak kunnen zij mogelijk in een keer naar de Hoge Raad stappen om een principe-uitspraak te vragen over de systeemfout.
Gesteund door franchiseketens en verzekeraar
De andere centrale franchiseketens zullen volgens Van Rooy hun belang onderschrijven als de procedure eenmaal loopt. Van Rooy en Singh worden in de zaak gesteund door hun eigen aansprakelijkheidsverzekeraar. “Zij verzekeren ook andere ketens. Als in elke zaak telkens het hoofdkantoor aansprakelijk is, dan is die verzekering niet meer voldoende”, zegt Van Rooy.
‘Oordelen over individuele gedragingen’
De oplossing zou relatief eenvoudig zijn. Als alle franchisenemers een eigen inschrijving hadden bij Kifid, dan kan Kifid oordelen over de individuele gedragingen van een franchisenemer. Maar Kifid accepteert alleen de AFM-vergunninghouder. Singh is er niet over te spreken. “Door een verkeerde administratieve opstelling van Kifid dreigen heel grote consequenties. Als we verliezen stapt iedereen over van een centrale naar een decentrale franchise. Dan heb je veel minder regie over de kwaliteit, dat is een onwenselijke draai.”
Kifid steekt hand in eigen boezem: ‘Mogelijk verkeerde interpretatie Wft’
Kifid heeft het artikel voor publicatie ingezien. In een reactie zegt een woordvoerder dat het instituut zich de kritiek van Hypotheek Visie aantrekt. “Mogelijk is in deze klachtzaak sprake van een verkeerde interpretatie van de Wft. De geschillencommissie gaat na hoe zij hierover alsnog duidelijkheid kan geven.” Volgens de zegsvrouw is Hypotheek Visie inmiddels van dit voornemen op de hoogte gesteld en zal Kifid hierover met hen in gesprek gaan.