Kifid: 'Inzicht in contract- en vergelijkingsrente maken boeteberekening voldoende controleerbaar'

De Geschillencomissie van Kifid heeft deze week uitspraak gedaan in twee klachten van consumenten over de berekening van boeterente door Direktbank. Beide klanten wilden het rentecontract tussentijds openbreken en vinden de boeterente die de bank rekent onterecht respectievelijk te hoog. De Geschillencommissie oordeelt dat Direktbank aan de hand van de contract- en vergelijkingsrente voldoende inzichtelijk heeft gemaakt hoe de boeterente is berekend. Andere variabelen zoals fundingkosten en winstmarge hoeven niet te worden meegenomen.

De consumenten in deze twee klachtprocedures tegen Direktbank, onderdeel van ABN Amro, hebben een hypotheek afgesloten in respectievelijk 1998 en in 2006. Ze willen die tussentijds wijzigen per augustus 2016 respectievelijk oktober 2016. De Geschillencommissie stelt vast dat voor beide consumenten het geldende recht van vóór 14 juli 2016 van toepassing is. Beide hypotheken zijn voor die tijd afgesloten. De nieuwe boeteregels zoals voorgeschreven in de Europese richtlijn MCD zijn op 14 juli 2016 in werking getreden. Die zijn niet met terugwerkende kracht van toepassing. Dat de datum van het openbreken van het hypotheekcontract na 14 juli 2016 zou liggen, doet daar niets aan af.

Klanten in het ongelijk gesteld

De klagende consumenten vinden dat de boeteberekening van de bank onvoldoende transparant en controleerbaar is dan wel dat de boeterente niet is gebaseerd op de werkelijke kosten. De Geschillencommissie geeft hen geen gelijk. Ze constateert dat Direktbank voor berekening van de boeterente gebruik heeft gemaakt van de zogenaamde ‘netto contante waarde’-methode uit de Gedragscode Hypothecaire Financiering. Volgens deze Gedragscode moeten de variabelen in de boeteberekening voor de consument controleerbaar zijn.

Onder die variabelen in de Gedragscode moeten volgens de Geschillencommissie de contractrente en de vergelijkingsrente worden verstaan. Aangezien Direktbank in de boeteberekening in beide rentes inzicht heeft gegeven, is die berekening voor de klanten voldoende controleerbaar.

Andere variabelen

In een eerdere uitspraak, in een zaak tegen Nationale-Nederlanden, keek de Geschillencommissie ook nog naar de fundingkosten en de winstmarge. Nu constateert ze dat die niet onder de variabelen van de Gedragscode vallen en dus buiten beschouwing kunnen worden gelaten als wordt geoordeeld over de controleerbaarheid van de boeteberekening die onder regelgeving van voor 14 juli 2016 vallen. Deze lijn zal de Geschillencommissie doortrekken in latere uitspraken.

Overigens hebben beide consumenten hun hypotheek bij Direktbank uiteindelijk niet overgesloten. Ze hebben dus ook geen boeterente hoeven te betalen.