Op 2 december is de vernieuwde EU-richtlijn motorrijtuigverzekeringen door de Europese Commissie gepubliceerd en 20 dagen later, 22 december 2021 in werking getreden. De lidstaten hebben nu twee jaar de tijd om de nationale wet(ten) aan te passen aan deze richtlijn. In Nederland gaat het dan vooral om de Wet Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen (WAM). In dit deel bespreken we de definitie van een motorrijtuig en de scope van de werking van de richtlijn, in Nederland bekend als ‘verkeersrisico’.
De opkomst van allerlei nieuwe typen voertuigen heeft uiteindelijk tot een aanpassing van de richtlijntekst geleid. In de overwegingen die aan de nieuwe teksten voorafgaan wordt gememoreerd dat het ook belangrijk is dat er ruimte is voor innovatie en dat een eventuele verzekeringsplicht en registratie van voertuigen proportioneel dient te zijn. Een klein (kinder-)stepje van een kenteken voorzien om het te kunnen controleren op de verzekeringsplicht is dan misschien een brug te ver.
Definitie motorrijtuig
De nieuwe definitie luidt nu als volgt:
1. Voertuig:
a) elk rij- of voertuig dat zich anders dan langs spoorstaven over de grond voortbeweegt en dat uitsluitend door een mechanische kracht worden gedreven met:
i) een door de constructie bepaalde maximumsnelheid van meer dan 25 km/h, of
ii) een maximaal nettogewicht van meer dan 25 kg en een door de constructie bepaalde maximumsnelheid van meer dan 14 km/h;
b) een al dan niet aan een in punt a) bedoeld voertuig gekoppelde aanhangwagen.
Onverminderd de punten a) en b) worden gemotoriseerde rolstoelen die uitsluitend bestemd zijn voor gebruik door personen met een lichamelijke handicap, niet beschouwd als voertuigen in de zin van deze richtlijn.
Drie dingen vallen dan op. Ten eerste het woord ‘uitsluitend’, waarmee dus voortaan elo-bikes buiten deze definitie vallen. Ten tweede een onderscheid naar gewicht en snelheid, waarmee een soort ondergrens is gegeven en ten derde dat een aanhangwagen (ook niet gekoppeld) nu expliciet genoemd is. Het is nu aan de Nederlandse wetgever om te bepalen waar in Nederland die grenzen komen te liggen. Als al eerder eens gezegd is de richtlijn een minimum, het staat de lidstaten vrij een (iets) hogere bescherming voor benadeelden aan te houden.
In het verkeer…
Tot heden werd er in Nederland uitgegaan van het ‘verkeersrisico’ om vast te stellen of een gebeurtenis al dan niet onder de Wam valt. Keer op keer is daar overigens een ruime uitleg aan gegeven, ook het opendoen van een autoportier, een aanrijding op een boerenerf, veel valt hieronder. In de jurisprudentie van de EU is deze reikwijdte inmiddels nog verder opgerekt. Ook een ontploffende auto of een ongeval op een afgesloten militair oefenterrein werden er bijvoorbeeld onder gebracht. Deze verruiming is nu als volgt verwoord:
“deelneming aan het verkeer van een voertuig”: het gebruik van een voertuig, dat op het ogenblik van het ongeval overeenstemt met de functie van dat voertuig als vervoermiddel, ongeacht de kenmerken van het voertuig en ongeacht het terrein waarop het motorrijtuig wordt gebruikt en of het stilstaat of in beweging is.”
De verschillen met de Nederlandse praktijk zijn weliswaar beperkt, maar zeker voor een aantal andere landen is dit een aanzienlijke verruiming ten opzichte van wat zij gewend waren.
De aangepaste Nederlandse WAM zal naar verwachting in de loop van 2023 definitief worden.
Dit is een partnerartikel van De Vereende / Bekijk hier meer artikelen …
