Focus op de medewerkers
Als we onszelf de vraag stellen hoe we om moeten gaan met moreel wangedrag in organisaties, dan moeten we antwoord vinden op een andere vraag: hoe moeten we omgaan met immoreel gedrag van mensen in organisaties. Organisaties zelf kunnen namelijk niet handelen.
Maarten de Rooij, werkzaam als manager Digital, Marketing, Risk & Insurance Management bij Nationale-Nederlanden, is van huis uit bedrijfskundige. Hij stelt zich, geconfronteerd met moreel wangedrag de vraag: hoe kunnen we vanuit moreel oogpunt het ontwerp van organisaties verbeteren, zodanig dat mensen binnen organisaties moreel kunnen handelen en zijn.
Als manager, met voorliefde voor de filosofie, heeft Maarten hiernaast nog andere gedachten: "Organisaties handelen niet, het zijn mensen die handelen. Dus als we organisaties moreler willen maken, dan dan moeten we naar mensen kijken!"
Twee methodes tegen immoreel gedrag
Vanuit de literatuur zijn er twee strategieën uitgedacht om onverantwoordelijk gedrag van mensen binnen organisaties te voorkomen, en zo wangedrag tegen te gaan en uiteindelijk de organisatie integer te maken: de compliance-strategie is een veelgebruikte strategie, de integriteitsstrategie is echter minder bekend.
"De eerste strategie, kortgezegd regels en controls, is minder complex maar uiteindelijk ook minder succesvol, omdat het geen rekening houdt met de menselijke structuur. Daarom zal een verstandige risk- of compliance professional ook altijd kijken naar de integriteitsstrategie", stelt Maarten.
Integriteitsstrategie
Integriteitsstrategie benadrukt dat regels en procedures noodzakelijk zijn. Maarten: "Integriteit streeft naar autonomie, wat je het beste kunt vertalen als het zelfsturend vermogen. Omdat niet elk risico te mitigeren is met een regel, kunnen medewerkers die zich bewust zijn van risico’s zelf handelen. Dat is nuttig, want je kunt niet altijd van tevoren bedenken welke risico’s allemaal kunnen optreden. Door te sturen op integriteit wordt een cultuur gecreëerd waarin mensen niet onverantwoordelijk willen handelen. Zo wordt ook het onvoorziene risico’s door de autonome medewerker gemitigeerd."
Integriteit streeft naar autonomie, wat je het beste kunt vertalen als zelfsturen”
Hij geeft een voorbeeld: "Je mag geen gift van 100 euro aannemen. Met de compliance-strategie probeer je dat te voorkomen. De regel is: geen gift van 100 euro aannemen, de sanctie is een aantekening in je personeelsdossier, de control is dat je iedereen dat elk jaar laat verklaren. En dan neemt een medewerker twee giften van 50 euro aan. Tja. Daar kom je niet lekker uit met de compliance-strategie."
Fijn dat er dan ook integriteit als strategie is. "Integriteit streeft naar autonomie, wat je het beste kunt vertalen als zelfsturen, het sturen van jezelf. Dat is handig, want je kunt niet van tevoren bedenken wat er allemaal op kan treden. Als je een integere medewerker bent, dan wil je niet onverantwoordelijk handelen. Dan zeg je ja tegen recht en nee tegen onrecht."
Dit is een partnerartikel van NN / Lees meer achtergrondartikelen in hun partnerdossier ...
