Een man ziet in lijfrenteverzekeringen een uitgelezen mogelijkheid om zijn pensioenkapitaal aan te vullen. Hij vindt daarnaast Nationale-Nederlanden een goede partij, want daar sluit hij liefst zes lijfrentepolissen. Die leveren tezamen een kapitaal op van ruim € 193.000, dat eind 2013 vrijkomt.
Groot deel komt op verkeerde rekening
Hij vraagt zijn pensioenadviseur wat hij moet doen met het geld en krijgt het advies om de ene helft van de lijfrentekapitalen voor elf jaar vast te zetten op een bankspaarrekening bij Aegon tegen een vaste rente van 3,4%. De andere helft wordt voor dezelfde periode gestort op een bankspaarrekening bij NN Bank, tegen 3,5% vast. Bij het overboeken gaat er iets mis: NN boekt van vijf lijfrentepolissen het voor NN Bank bestemde bedrag niet naar de depositorekening. Daar komt slechts zo'n € 15.000 op terecht.
De klant krijgt vervolgens jaaroverzichten waarop staat aangegeven dat een flink deel op een rekening met een variabele rente is gezet. Hij trekt daarover in oktober 2016 aan de bel bij de adviseur, die - kennelijk vruchteloos - contact zoekt met NN. In 2018 volgt een aansprakelijkstelling en een jaar later dient de man een klacht in bij Kifid: hij wil van de adviseur € 38.540 hebben, het door hem berekende verschil tussen het overige bedrag op de rekening waarover de man alleen variabele rente ontvangt en het bedrag dat op de depositorekening zou renderen tegen een vaste rente van 3,5%. De adviseur vindt op zijn beurt dat de klacht te laat is en dat de bal bij NN Bank ligt: die heeft de overboeking verkeerd uitgevoerd. Verder werpt hij tegen dat de klant zelf het geld had kunnen doorstorten naar de depositorekening na het ontdekken van de fout.
Bevestiging waardeoverdracht voor klant te moeilijk
Kifid oordeelt allereerst dat de klacht behandelbaar is omdat die is binnengekomen binnen een jaar nadat de klacht aan de financiële dienstverlener is voorgelegd. Bovendien stelt de klant dat hij het welkomstbericht van NN Bank niet heeft ontvangen en daarin de fout niet heeft kunnen opmerken. Wel heeft hij de bevestiging van de waardeoverdracht gezien, waaruit blijkt dat er een gedeeltelijke overdracht van het volledige kapitaal heeft plaatsgevonden. "Maar op basis daarvan kan niet worden vastgesteld dat de consument had moeten ontdekken dat er sprake was van een gebrek in de uitvoering van de opdracht. De beoordeling van dit document vereist een specifieke kennis over het product en de werkwijze van de overdracht van het volledige kapitaal. Dit document betreft slechts een bevestiging van de waardeoverdracht van een deel van het lijfrentekapitaal. Hieruit blijkt niet wat met de lijfrentekapitalen uit de andere lijfrenteverzekeringen was gebeurd of zou gebeuren."
Adviseur moet zelf informatie vragen
De klant had vanaf begin 2015 in de jaaroverzichten wel kunnen ontdekken dat een groot deel van zijn kapitaal abusievelijk op een rekening met variabele rente is gestald, vindt Kifid. Het latere klagen heeft de adviseur echter niet in zijn belangen geschaad: hij had ook begin 2015 de fout niet kunnen herstellen. De adviseur verdedigt zich met de stelling dat hij niet wist dat voor elk vrijgevallen lijfrentekapitaal afzonderlijk opdracht tot overboeking naar de depositorekening moest worden gegeven. Daar is de geschillencommissie niet van onder de indruk. "Als het al zo is dat de bank hem niet voldoende heeft geïnformeerd, dan komt dit in de verhouding tot de consument voor zijn rekening en risico." Hij had zich nu eenmaal van de vereiste informatie moeten voorzien, vindt Kifid. Door de klant er niet op te wijzen dat afzonderlijke overboekingsopdrachten nodig waren, heeft hij zijn zorgplicht geschonden.
Klant krijgt maar klein deel vergoed
De adviseur moet daarom de schade vergoeden, zijnde het verschil in rente dat de klant is misgelopen. Maar omdat die begin 2015 had kunnen weten dat er iets was misgegaan - en daarna geen maatregelen heeft getroffen - krijgt hij alleen het renteverschil terug over de periode tussen 1 mei 2014 en begin 2015. Kifid stelt die periode op elf maanden.
Uitspraak 2021-0251, niet-bindend advies
De man heeft ook tegen NN Bank een klacht ingediend, maar die wordt afgewezen: de opdracht tot overboeken naar een depositorekening is niet binnengekomen bij de bank, dus die treft geen blaam.
