De vrouw had een lijfrenteverzekering en vroeg in 2017 om opgave van de afkoopwaarde van drie verzekeringen, waaronder de lijfrentepolis. Voor die polis deed Aegon opgave, met de vermelding dat op de uitkering belasting zou worden ingehouden. Adviseur Rabobank stuurt later dat jaar de volmacht door waarmee Aegon de afkoopwaarde kan overmaken. De bedoeling is dat het opgebouwde kapitaal wordt voortgezet in een lijfrentespaarrekening. Aegon vraagt vervolgens nog om een getekende akkoordverklaring en een kopie van een recent bankafschrift. Op die verklaring staat echter het rekeningnummer van de klant ingevuld. Het geld wordt vervolgens (na inhouding van belasting) op haar rekening overgemaakt.

Vergissing

Het jaar erop klopt de vrouw bij Aegon aan: ze heeft zich vergist, want ze wilde de lijfrentepolis fiscaal geruisloos omzetten. Maar Aegon wil niet meewerken aan herstel. De vrouw zal de fiscus moeten vragen om medewerking bij het herstel van de polis. Ze heeft eerder duidelijk om afkoop verzocht, laat een medewerker aan de telefoon weten. "Dat er een eerder verzoek was voor fiscaal geruisloze overdracht betekent immers niet dat u niet van gedachte kon zijn veranderd."

Bedoeling was bekend

Hoewel Aegon de klant niet adviseerde, had zij wel zorgplicht, aldus Kifid in een tussenuitspraak eerder dit jaar. "De commissie acht van belang dat sprake is van een zeer specifiek product dat op een bepaalde manier moet worden aangewend, indien de verzekeringnemer (vergaande) fiscale consequenties wil voorkomen." De volmacht van Rabobank toonde aan dat de vrouw een lijfrentespaarrekening wilde openen. "Daarmee werden voornoemde fiscale consequenties in beginsel omzeild. Verzekeraar was op basis daarvan derhalve op de hoogte van de bedoeling van consument met de afkoopwaarde." Toen het tweede formulier binnenkwam, had Aegon daarom moeten navragen of het inderdaad de bedoeling was een ander rekeningnummer te gebruiken voor het overmaken van de uitkering. "Door dit na te laten is verzekeraar in zijn verplichtingen jegens consument tekortgeschoten." Wel heeft de klant eigen schuld: die had direct aan de bel kunnen trekken toen het bedrag was betaald.

Te lang beschikking over tegoed

Kifid kon alleen niet vaststellen of de klant daarmee schade had geleden. Daarvoor moest de klant aantonen dat de belastingdienst niet wil meewerken aan herstel. Dat is inmiddels gebeurd: uit de stukken die de klant heeft opgestuurd, blijkt dat de fiscus vindt dat moeilijk met zekerheid is vast te stellen dat er een administratieve fout is gemaakt, omdat Aegon alle stukken voor het afkopen van de polis heeft ontvangen. "Daar komt bij dat consument te lang vrije beschikking heeft gehad over het tegoed van de verzekering, zodat herstellen en alsnog voortzetten van de verzekering ook om die reden niet meer mogelijk is."

De klant heeft naar eigen zeggen € 5.792 schade geleden: het bedrag van de aanslag inkomstenbelasting dat zij over 2017 heeft moeten betalen. Daarnaast moest ze ook de vermogensrendementsheffing betalen over het uitgekeerde bedrag. Maar onzeker is wat de belastingdruk zou zijn geweest bij voortzetting van de polis tot na pensioengerechtigde leeftijd. Aegon van zijn kant stelt dat de schade € 1.500 is, waarvan de klant de helft moet dragen.

Te veel onzekerheden

Kifid stelt dat de betaalde belasting niet alleen het gevolg is van de overgemaakte afkoopsom. Verder moet worden vergeleken wat de vermogenspositie zou zijn geweest als de verzekering was voortgezet. "Daarbij is van belang dat een deel van de door consument gestelde schade zich nog niet heeft gemanifesteerd, want afhankelijk is van een aantal toekomstige factoren, zoals de ontwikkeling van haar inkomen, de hoogte van haar pensioen, de belastingtarieven en de belastingschijven op het moment dat zij de pensioengerechtigde leeftijd bereikt. Het is daardoor niet vast te stellen wat haar vermogenspositie in de toekomst zou zijn als het niet tot afkoop van de verzekering was gekomen." De schade die Aegon heeft voorgesteld, volgt Kifid evenmin. Er zijn te veel onzekere aannames gedaan.

Schatting

De omvang van de schade moet worden geschat, aldus de geschillencommissie in de einduitspraak. "De commissie sluit voor deze schatting aan bij de mededeling van de belastingdienst aan consument dat door de afkoop in 2017 de verzekering is belast tegen het tarief van 40,80% en dat zij daarmee een bedrag van € 4.885 aan belasting over de verzekering is verschuldigd. Dat was niet het geval geweest als de verzekering fiscaal geruisloos was voortgezet." Van dat bedrag moet Aegon de helft vergoeden.